Pieśń o Rolandzie (fragmenty) - matura 2024

Poniżej przedstawiamy listę pytań jawnych, które mogą pojawić się na egzaminie ustnym z języka polskiego w 2024 roku:

1. Średniowieczny etos rycerski. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Pieśni o Rolandzie. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

sprawdź 

lista pytań jawnych matura 2024

lista lektur matura 2024

Najważniejsze zagadnienia dotyczące tego utworu to:

• Czas powstania i geneza "Pieśni o Rolandzie".
• Narracja w "Pieśni o Rolandzie" (narratorem jest średniowieczny minstrel).
• Do jakiego gatunku należy "Pieśń o Rolandzie"? (epos rycerski).
• Kompozycja utworu "Pieśń o Rolandzie".
• Problematyka utworu "Pieśń o Rolandzie".
• Analiza porównawcza "Iliady" i "Pieśni o Rolandzie".
• Obraz śmierci w utworze "Pieśń o Rolandzie".
• Symboliczne znaczenie wzgórza i sosny w utworze "Pieśń o Rolandzie".
• Symboliczne znaczenie czterech głazów z marmuru w utworze "Pieśń o Rolandzie".
• Symboliczne znaczenie oddania rękawicy Bogu przez Rolanda w utworze "Pieśń o Rolandzie".
• Symboliczne znaczenie śmierci Rolanda z głową pochyloną na bok w utworze "Pieśń o Rolandzie".
• Elementy teatralizacji głównego bohatera w utworze "Pieśń o Rolandzie".
• Scena śmierci Rolanda jako archetyp śmierci bohaterskiej i męczeńskiej w utworze "Pieśń o Rolandzie".
• Ideał rycerza w utworze "Pieśń o Rolandzie".
• Obraz obyczajów epoki w utworze "Pieśń o Rolandzie".
• Średniowieczne wzorce osobowe w "Pieśni o Rolandzie" (ideał doskonałego rycerza, ideał doskonałego władcy).
• "Pieśń o Rolandzie" jako przykład chanson de geste.
• Kształt artystyczny "pieśni o Rolandzie".
• Jaki jest wzorzec idealnego rycerza na podstawie "Pieśni o Rolandzie"?

Pieśń o Rolandzie - główni bohaterowie

• Roland
• Rycerze 
• Karol Wielki
• Ganelon
• Turpin

Roland – tytułowy i główny bohater, jest to wzorowy rycerz średniowieczny, który wykazuje się męstwem, godnością, dumą, jest także waleczny i odważny. Ma niezwykłą siłę fizyczną, ale także duchową. Jest także pobożny, ponieważ walczył w obronie wiary chrześcijańskiej. Przed śmiercią prosił Boga o miłosierdzie i przeprosił go za swoje grzechy. Ma silne poczucie rycerskiego obowiązku, nie zastanawia się nad tym, że może zginąć. Jest gotowy do poświęceń – za wiarę, dla swojego władcy, a także w imię ojczyzny. Dba o swoją sławę i nagrodę w postaci życia wiecznego. Uważa, że życie, w którym nic się nie osiągnęło i nie zdziałało, nie jest zbyt wiele warte.

Jest to jeden z najdzielniejszych rycerzy Karola Wielkiego, jest też jego siostrzeńcem.

Rycerze – są to bohaterowie drugoplanowi, którzy towarzyszą Rolandowi. Jest wśród nich jego przyjaciel, Oliwier. Rycerze są wierni i oddani ojczyźnie, walczą w imię szerzenia chrześcijaństwa, są oddani cesarzowi. Cechuje ich męstwo, waleczność i odwaga.

Karol Wielki – w poemacie jest ukazany jako wzór doskonałego władcy średniowiecznego. Jest waleczny i potężny. Potrafi przewidzieć przyszłość, dzięki czemu podejmuje właściwe decyzje. Ma kontakt ze światem mistycznym (poprzez swoje sny, wizje i znaki).

Ganelon – w utworze ukazany jest jako zdrajca. Bohater ponosi słuszną karę, ponieważ zostaje skazany na śmierć.

Turpin – jest biskupem, ale także rycerzem. Walczy pod dowództwem Rolanda, ginie w utworze.

Akcja "Pieśni o Rolandzie" rozgrywa się w 778 roku, Francji Karol Wielki wyruszył do Hiszpanii, by walczyć z Saracenami. Z kolei epizod, który dotyczył śmierci Rolanda, miał miejsce 15 sierpnia 778 roku. Podczas przeprawy przez Pireneje.

Pieśń o Rolandzie powstała we Francji, prawdopodobnie w XI wieku – to właśnie z tego czasu pochodzi najstarsza kopia oryginału, czyli rękopis oksfordzki.

• Rycerska przyjaźń między Rolandem a Oliwierem.
• Wątek miłości bohatera do kobiety (Ody).
• Zdrada ojczyzny popełniona przez Ganelona.
• Miłość do ojczyzny oraz wierność królowi, a także wierze chrześcijańskiej.
• Zwycięstwo uczuć patriotycznych nad pychą.

W ciągu ostatnich kilkunastu lat utwór "Pieśń o Rolandzie" nie pojawił się jako temat wypracowania. Należy jednak pamiętać, że nie oznacza to, że nie pojawi się jako pytanie lub temat maturalny w arkuszu maturalnym z języka polskiego w 2023 roku.

Istotny jest również fakt, że w 2023 roku "Pieśń o Rolandzie" pojawi się w jednym pytnaniu z puli pytań jawnych (zamieściliśmy je na początku artykułu).

W sieci nie ma dostępnych opinii uczniów na temat utworu "Pieśń o Rolandzie" występującego na maturze w latach ubiegłych, jednak inne komentarze uczniów wskazują, że jest to poemat lubiany przez młodych ludzi. Oto jeden z wpisów maturzystki na Twitterze: "Zawsze jak czytam pieśń o Rolandzie czuję się jakbym czytała papierowa wersje paradokumentu and i love it".

Zobacz także

matura z języka polskiego 2023 - poziom podstawowy

matura z języka polskiego 2023 - poziom rozszerzony

matura ustna z języka polskiego 2023

harmonogram matur 2024

matura 2024 - arkusze

wyniki matur 2023