Witold Gombrowicz – „Ferdydurke” matura 2025

W zestawie pytań jawnych odnajdziemy dwa, które odnoszą się do fragmentów utworu Gombrowicza. Ich treść prezentuje się następująco:

1. Groteskowy obraz świata. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Ferdydurke Witolda Gombrowicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

2. Człowiek wobec presji otoczenia. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Ferdydurke Witolda Gombrowicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Zaznajamiając się z treścią pytań wiemy, na które elementy zwrócić największą uwagę. Elementy te, czyli groteska i presja otoczenia są w utworze bardzo wyraźne, ale czytając najsłynniejszą powieść Gombrowicza odkryjemy coś więcej.

sprawdź lista pytań jawnych matura 2025

W utworze Witolda Gombrowicza spotykamy się z wieloma bohaterami. Są nimi:

• Józio Kowalski (główny bohater)
• Profesor Pimko
• Miętus
• Syfon Pylaszczkiewicz
• Kopyrda
• Bladaczka
• Gałkiewicz
• Dyrektor Piórkowski
• Nauczyciel łaciny
• Joanna i Wiktor Młodziakowie
• Zuta Młodziakówna
• Państwo Hurleccy
• Zosia Hurlecka
• Ciotka Hurlecka
• Walek

Akcja powieści toczy się w kilku miejscach, przede wszystkim w szkole dyrektora Piórkowskiego, na stancji u Młodziaków oraz na dworze Hurleckich.

Główny bohater – Józio Kowalski, chociaż jest trzydziestoletnim mężczyzną, został zmuszony do powrotu do szkoły. Szkoła to miejsce, które zostało przedstawione przez autora zdecydowanie negatywnie.

Tłamsi samodzielne myślenie i niezależność, na dodatek nie tylko wśród uczniów, ale i nauczycieli. Grono pedagogiczne, działające pod dyktando Piórkowskiego i Pimki, jest jakby zaprogramowane. Powiela utarte schematy, nie przekazuje uczniom wartościowych treści, nie motywuje do samodzielności.

Co ciekawe, nawet dyrektor nie darzy nauczycieli szacunkiem, choć wykonują jego polecenia. Charakter nauki w szkole najlepiej opisują lekcje prowadzone przez profesora Bladaczkę. Nauczyciel wmawia uczniom, że poezją Juliusza Słowackiego należy się zachwycać. Dlaczego? Ponieważ Słowacki wielkim poetą był!

Jak już wspomnieliśmy, głównym bohaterem utworu Gombrowicza jest Józio Kowalski. Powieść przedstawia jego losy jako początkującego pisarza, który przez swojego dawnego nauczyciela został cofnięty do lat szkolnych.

Na płaszczyźnie historii Kowalskiego autor wyraził swoje zdanie na temat edukacji, tradycji szlacheckich czy pozornej nowoczesności. Powieść można podzielić na trzy części, które ukazują losy głównego bohatera w różnych środowiskach, a zatem w szkole, na stacji u Młodziaków oraz na dworze Hurleckich. Oprócz głównych wątków pojawiają się dygresje, które tylko z pozoru nie mają nic wspólnego z Kowalskim, bowiem także ukazują absurd ludzkiej egzystencji.

Można powiedzieć, że w „Ferdydurke” Gombrowicz wziął na tapet kilka istotnych problemów:

• wychowanie młodzieży,
• zderzenie konserwatywnego podejścia do świata z podejściem nowoczesnym,
• upadek wartości szlacheckich,
• absurdalność ludzkiego życia

Autor w krzywym zwierciadle przedstawia system edukacji czy stosunki społeczne. Sytuacje wydają się wyolbrzymione, ale dzięki takiemu zabiegowi prowokują do myślenia.

Każdy, nawet jeśli nigdy nie sięgnął po omawiany tytuł, kojarzy pewne hasła z nim związane. O jakie hasła chodzi? Pupa, gęba, łydka, pojedynek na miny czy wspomniane już słowa, że Słowacki wielkim poetą był.

Witold Gombrowicz stworzył własny kod językowy, wprowadził do swojego utworu słowa- klucze, pojęcia symboliczne. Bez zrozumienia tych haseł trudno jest odkryć znaczenie całości. Warto sprawnie poruszać się po takich zagadnieniach jak:

• proces upupiania
• znaczenie pojedynku na miny
• symbolika słów
• obraz szkoły

sprawdź 

matura 2025 polski - podstawowy

matura 2025 polski - rozszerzony

matura 2025 polski - ustny

Pupa to pierwsze ze słów- kluczy, które pojawia się w tekście. Symbolizuje zdziecinnienie. Ponadto w utworze spotykamy się z procesem upupiania, któremu poddawani byli uczniowie. Celem tego procesu było pozbawienie młodzieży zdolności samodzielnego myślenia, posiadania własnego zdania.

Uczniom narzucano niewinność i nieświadomość, mieli przypominać kilkuletnie dzieci. Pupa jest także symbolem niższości. Osoba, która została upupiona nie była traktowana poważnie.

Gęba to kolejne słowo- klucz. Oznacza ono maski, które sami zakładamy lub narzucane są nam przez innych. Po co zakładamy te maski? Przede wszystkim po to, aby wpasować się w konkretne środowisko.

Autor pokazuje, że cały czas je nosimy, przybieramy różne pozy, a zatem gęba jest czymś negatywnym. Józio Kowalski próbował przed gębą uciec, poszukiwał drogi do bycia autentycznym, jednak po pewnym czasie przekonał się, że „nie ma ucieczki przed gębą, jak tylko w inną gębę”.

Łydka to symbol nowoczesności. Nowoczesność ta opierała się na fizycznej atrakcyjności, sprawności, młodości, manifestowaniu zdolności do pokonywania rozmaitych tabu, społecznych zakazów, jak również zmysłowości.

W pojedynku na miny między Syfonem a Miętusem spotykamy się z dużym znaczeniem symbolicznym, ponieważ ścierają się w nim niewinność i nieświadomość oraz brzydota i młodzieńczy bunt. To konflikt między chłopiętami a chłopakami.

Pierwszej grupie przewodzi Syfon, a drugiej Miętus. Uczniowie walczą na miny. Z jednej strony piękne i uduchowione, a z drugiej strony brzydkie, wręcz ohydne. Walkę wygrywa Syfon, ale niepogodzony z porażką Miętus „gwałci go przez uszy”, mówiąc do niego obrzydliwe słowa.

Kiedy utwór Witolda Gombrowicza pojawiał się na egzaminach maturalnych, zdający mierzyli się między innymi z takimi pytaniami jak:

• Człowiek wtłoczony w „Formę”. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Ferdydurke Witolda Gombrowicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

• Bohater w poszukiwaniu własnej tożsamości. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Ferdydurke Witolda Gombrowicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

• Znaczenie schematów w życiu człowieka. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Ferdydurke Witolda Gombrowicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Zobacz także

harmonogram matur 2025

kalkulator maturalny

progi punktowe na studia

matura 2025 polski - podstawowy

matura 2025 polski - rozszerzony

matura 2025 polski - ustny

matura 2025 matematyka - podstawowa

matura 2025 matematyka - rozszerzona

matura 2025 angielski - podstawowy

matura 2025 angielski - rozszerzony

matura 2025 angielski - ustny

matura 2025 niemiecki - podstawowy

matura 2025 biologia

matura 2025 chemia

matura 2025 fizyka

matura 2025 historia

matura 2025 geografia

matura 2025 informatyka

matura 2025 wos

matura 2025 - wszystko

matura poprawkowa

niezdana matura

jak wyglądają matury 2025

jak liczyć punkty matura 2025

nowa lista pytań jawnych matura 2025

kierunki studiów 2025

jak wpisać wyniki matur w systemie IRK krok po kroku