Studia niestacjonarne to jedna z form kształcenia oferowanych przez uczelnie. Zdarza się, że dzieli się ona na dwa tryby: zaoczny i wieczorowy, jednak ma to miejsce coraz rzadziej przez co reprezentowana jest zazwyczaj wyłącznie przez ten pierwszy, określany często mianem studiów weekendowych.

Studia niestacjonarne charakteryzują się kilkoma czynnikami, powiązanymi nie tylko ze sposobem realizacji procesu kształcenia. Mówiąc o tym mamy na myśli fakt, iż jest to płatna forma kształcenia, a jej koszt uzależniony jest od uczelni, kierunku oraz stopnia nauczania. Kto decyduje się na studia niestacjonarne? Najczęściej są to osoby, które chcą połączyć naukę z pracą bądź innym sposobem nabywania doświadczenia. Wybierając ten tryb kształcenia poświęcają się pracy w dni powszednie, a w weekendy uczęszczają na uczelnię, aby uczestniczyć w zajęciach.

Bardzo często dochodzi do dyskusji na temat tego, która forma – stacjonarna czy niestacjonarna jest lepsza? Otóż, nie ma formy lepszej i gorszej. Jest tylko forma, która bardziej bądź mniej odpowiada studentom i ich pomysłom na prowadzenie wyższej edukacji. Należy wyraźnie zaznaczyć, że między trybem dziennym i zaocznym nie występują żadne różnice na płaszczyźnie programowej. Studenci realizują ten sam program, który zakłada osiągnięcie tych samych efektów kształcenia. Różnice wynikają z harmonogramów. Wynikają z faktu, że jedni zdobywają wiedzę w tygodniu, a drudzy w weekendy, najczęściej dwa razy w miesiącu.

Proces rekrutacji na kierunki prowadzone w trybie niestacjonarnym nie różni się od postępowania kwalifikacyjnego na kierunki realizowane w formie stacjonarnej. Kandydaci zobligowani są do założenia indywidualnego konta w specjalnym systemie internetowej rekrutacji, za pośrednictwem którego pokonują etapy kwalifikacji. Aby konto zostało założone poprawnie i aby działało prawidłowo należy wprowadzić niezbędne dane osobowe i teleadresowe, wybrać interesujący nas kierunek, wprowadzić wyniki, załączyć fotografię oraz wnieść opłatę rekrutacyjną. Jeśli posiadamy jakieś osiągnięcia, na przykład tytuły zdobyte w konkursach czy olimpiadach, również warto zawrzeć o nich informację.

Oferta studiów niestacjonarnych jest nieco skromniejsza od katalogu kierunków prowadzonych w trybie dziennym, ale i tak można w niej odnaleźć niejedną ciekawą propozycję kształcenia, zwłaszcza że umożliwia zdobywanie wiedzy w ramach pierwszego i drugiego stopnia.

Realizowane kierunki pozwalają pozyskać wiedzę i umiejętności z licznych obszarów. Studenci poruszają się po zagadnieniach dotyczących między innymi: gospodarki surowcami mineralnymi, zarządzania środowiskiem, geologii złóż, miernictwa, geomechaniki i maszyn górniczych, projektowania oraz realizacji eksploatacyjnych odwiertów wiertniczych, zagrożeń związanych z realizacją procesów chemicznych, nowych materiałów stosowanych w budowie i eksploatacji maszyn, automatyzacji i robotyzacji procesów wytwarzania komponentów motoryzacyjnych, zarządzania produkcją i usługami czy kierowania zespołami i firmą budowlaną.

Studia niestacjonarne to forma kształcenia obowiązująca na studiach licencjackich, inżynierskich oraz magisterskich. Studia licencjackie trwają 3 lata, studia inżynierskie trwają 3, 5 roku albo 4 lata, natomiast studia magisterskie trwają 1,5 roku bądź 2 lata.

Studia niestacjonarne w Akademii Górniczo- Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie przybierają formę studiów zaocznych. Studia zaoczne nazywane są często studiami weekendowymi, ponieważ zajęcia odbywają się w soboty i niedziele bądź w piątki, soboty i niedziele i realizowane są w ramach zjazdów, które organizowane są zazwyczaj co dwa tygodnie.